Powstanie Unii Europejskiej (1991-1993)

W latach 90. proces integracji wchodzi na nowy poziom, obejmując politykę monetarną, prawo oraz współpracę w zakresie bezpieczeństwa i spraw wewnętrznych.

Cel: Pogłębienie integracji politycznej i gospodarczej oraz zapowiedź stworzenia unii walutowej.

Kluczowe wydarzenia:

• 1991 – Traktat z Maastricht: Podpisanie traktatu, który przekształcił Wspólnoty Europejskie w Unię Europejską (UE).
  • Wprowadzenie trzech filarów UE:
    1. Wspólnoty Europejskie (integracja gospodarcza, rynek wewnętrzny, polityka rolna i regionalna).
    2. Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa.
    3. Współpraca w zakresie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych.
• 1993 – Traktat z Maastricht wchodzi w życie.
• 1995 – Austria, Szwecja i Finlandia przystępują do UE.

Wprowadzenie wspólnej waluty euro (1999-2002)

Kolejny kamień milowy to utworzenie unii gospodarczej i walutowej oraz wprowadzenie wspólnej waluty – euro.

Cel: Dalsze rozszerzenie UE na Europę Środkową i Wschodnią oraz zacieśnienie współpracy gospodarczej.

Kluczowe wydarzenia:

• 1999 – Utworzenie unii walutowej, a euro zaczyna funkcjonować w obrocie bezgotówkowym.
• 2002 – Wprowadzenie banknotów i monet euro w 12 krajach UE.
• 2004 – Wielkie rozszerzenie – do UE przystępuje 10 nowych krajów (w tym Polska, Czechy, Słowacja, Węgry, Litwa, Łotwa, Estonia, Słowenia, Cypr i Malta).
• 2007 – Bułgaria i Rumunia dołączają do UE.
• 2013 – Chorwacja zostaje 28. członkiem UE.

Traktat Lizboński (2007-2009)

Traktat Lizboński zreformował system zarządzania UE, zwiększając rolę Parlamentu Europejskiego i wprowadzając zmiany w procesie decyzyjnym.

Cel: Wzmocnienie roli Parlamentu Europejskiego, zwiększenie efektywności decyzyjnej oraz nadanie UE osobowości prawnej.

Kluczowe wydarzenia:

• 2007 – Podpisanie Traktatu Lizbońskiego.
• 2009 – Traktat wchodzi w życie.

Kryzysy, Brexit i współczesne wyzwania (2010-2023)

W ostatnich latach UE zmaga się z licznymi kryzysami, które stawiają pod znakiem zapytania jej dalszy rozwój.

Kluczowe wydarzenia:

• 2010-2015 – Kryzys finansowy i kryzys zadłużeniowy w strefie euro.
• 2015 – Kryzys migracyjny: Wzrost liczby uchodźców z Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej.
• 2016 – Referendum w Wielkiej Brytanii (Brexit): Większość Brytyjczyków głosuje za wyjściem z UE.
• 2020 – Brexit: Wielka Brytania formalnie opuszcza UE.
• 2020-2021 – Pandemia COVID-19: UE organizuje wspólną politykę zdrowotną i fundusz odbudowy gospodarczej.
• 2022-2023 – Wojna na Ukrainie: UE wspiera Ukrainę militarnie i finansowo oraz nakłada sankcje na Rosję.

Podsumowanie

Historia UE to proces ciągłej ewolucji – od gospodarczej integracji Wspólnoty Węgla i Stali po unię polityczną i walutową.
Dziś UE liczy 27 państw członkowskich, dąży do utrzymania stabilności, wspiera Ukrainę i zmaga się z nowymi wyzwaniami, takimi jak zmiany klimatyczne, bezpieczeństwo energetyczne i cyfryzacja.