Pierwsza Polska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej

Polska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej

to okres, w którym Polska przewodniczyła posiedzeniom Rady Unii Europejskiej.

1 lipca 2011 roku Polska stanęła na czele Rady Unii Europejskiej (UE). Była to pierwsza prezydencja Polski od momentu przystąpienia do UE w 2004 roku. Prezydencja w Radzie UE polega na przewodzeniu pracom Rady, organizowaniu spotkań, negocjowaniu porozumień i reprezentowaniu UE na arenie międzynarodowej w imieniu państw członkowskich.

Była to pierwsza polska prezydencja. Przez sześć miesięcy Polska przewodniczyła pracom Rady UE jako pierwsze państwo tria: Rzeczpospolita Polska – Królestwo Danii – Republika Cypryjska.

Sprawowanie prezydencji w Unii Europejskiej jest naturalną konsekwencją przystąpienia Polski do UE w 2004 roku i szczególnego rodzaju zobowiązaniem wynikającym ze statusu państwa członkowskiego. Obowiązek ten został wprowadzony przez Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską z 1957 roku. Polska prezydencja przypadła na II połowę 2011 roku co jest zgodnie z porządkiem ustalonym jednomyślną decyzją Rady Unii Europejskiej. Kolejność prezydencji została określona w Decyzji Rady z dnia 1 stycznia 2007 roku w sprawie porządku sprawowania prezydencji w Radzie (2007/5/WE, Euratom). Porządek sprawowania prezydencji w Radzie został ustalony do połowy 2020

Polska sprawowała prezydencję w Radzie Unii Europejskiej od 1 lipca do 31 grudnia 2011 roku.

Logo

Logiem prezydencji jest sześć kolorowych, skierowanych w górę strzałek oraz polska flaga. Całości towarzyszy napis „PL2011.eu”. Logo nawiązuje symboliką do Solidarności.

Czym jest prezydencja w Radzie UE?

• Rotacyjne przewodnictwo – Każde państwo członkowskie pełni prezydencję przez 6 miesięcy.
• Zadania prezydencji – Przewodzenie pracom Rady UE, koordynacja stanowisk państw członkowskich, organizacja spotkań i negocjacji oraz reprezentowanie UE na arenie międzynarodowej (w niektórych obszarach).
• Trio prezydencji – Polska sprawowała prezydencję w ramach tzw. trio prezydencji, razem z Danią i Cyprem (2011-2012).

Priorytety polskiej prezydencji w 2011

Główne cele polskiej prezydencji zostały sformułowane pod hasłem „Więcej Europy”. Polska dążyła do zwiększenia integracji europejskiej, wzmocnienia wspólnej polityki oraz poprawy sytuacji gospodarczej w kontekście kryzysu finansowego, który dotknął Europę w tym czasie.

1. Integracja europejska i wzrost gospodarczy

• Zwiększenie wzrostu gospodarczego i konkurencyjności – Polska chciała wspierać działania na rzecz przyspieszenia wzrostu gospodarczego w Europie.
• Walka z kryzysem zadłużeniowym w strefie euro – W 2011 roku Europa zmagała się z kryzysem finansowym, a Polska wspierała działania na rzecz stabilizacji gospodarczej.
• Dokończenie reformy wspólnego rynku – Polska dążyła do pełnej realizacji tzw. „Aktu o jednolitym rynku” (Single Market Act), który miał na celu wzmocnienie wspólnego rynku UE, w tym rynku cyfrowego.

2. Bezpieczeństwo energetyczne

• Unia Energetyczna – Polska promowała ideę stworzenia wspólnej polityki energetycznej UE.
• Dywersyfikacja źródeł energii – Polska podkreślała znaczenie bezpieczeństwa energetycznego, w tym zmniejszenie uzależnienia od gazu i ropy z Rosji.
• Promowanie energii odnawialnej – Wspieranie zielonej transformacji i poszukiwanie alternatywnych źródeł energii.

3. Wzmocnienie relacji z sąsiadami UE (Partnerstwo Wschodnie)

• Rozwój Partnerstwa Wschodniego – Polska, jako współtwórca tej inicjatywy, stawiała sobie za cel zbliżenie krajów Europy Wschodniej do UE.
• Zacieśnienie relacji z Ukrainą, Gruzją i Mołdawią – Polska chciała umocnić relacje z krajami objętymi Partnerstwem Wschodnim oraz wspierać procesy demokratyczne w tych państwach.
• Podpisanie umowy stowarzyszeniowej z Ukrainą – Polska dążyła do podpisania umowy stowarzyszeniowej i umowy o wolnym handlu z Ukrainą, choć ostateczne porozumienie zostało podpisane kilka lat później (2014).

4. Wzmocnienie Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony (WPBiO)

• Poprawa zdolności obronnych UE – Polska wspierała ideę zwiększenia zdolności obronnych UE oraz współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa.
• Misje zagraniczne UE – W czasie polskiej prezydencji kontynuowano działania związane z misjami w Somalii i Kosowie.

5. Zwiększenie solidarności społecznej i walki z wykluczeniem społecznym

• Polityka społeczna i zatrudnienie – Polska promowała solidarność społeczną, walkę z wykluczeniem społecznym oraz rozwój polityki zatrudnienia.
• Młodzież, edukacja, kultura – Polska wspierała projekty związane z edukacją, mobilnością młodzieży i rozwojem programów kulturalnych.

Najważniejsze wydarzenia podczas polskiej prezydencji

1. Szczyt Partnerstwa Wschodniego w Warszawie (29-30 września 2011)

• Główne wydarzenie polskiej prezydencji.
• Udział wzięli liderzy UE oraz przedstawiciele krajów Partnerstwa Wschodniego (Ukraina, Białoruś, Mołdawia, Gruzja, Armenia, Azerbejdżan).
• Głównym celem było wzmocnienie współpracy z państwami sąsiednimi oraz zacieśnienie relacji z Ukrainą, Gruzją i Mołdawią.

2. Negocjacje budżetowe UE (2021-2027)

• Polska odegrała aktywną rolę w negocjacjach nad kształtem budżetu UE, kładąc nacisk na politykę spójności i wsparcie dla regionów mniej rozwiniętych.

3. Reforma strefy euro i kryzys zadłużeniowy

• Polska wspierała proces reformowania zarządzania gospodarczego UE, w tym tzw. „Sześciopak” (Six-Pack) – zestaw reform mających na celu wzmocnienie nadzoru fiskalnego w UE.

4. Poprawa bezpieczeństwa energetycznego

• Wzmocnienie współpracy w ramach Unii Energetycznej, której Polska była jednym z głównych promotorów.

Sukcesy polskiej prezydencji

1. Szczyt Partnerstwa Wschodniego – Zacieśnienie relacji z krajami wschodnimi, zwłaszcza Ukrainą, Gruzją i Mołdawią.
2. Reforma strefy euro (Six-Pack) – Uchwalono reformy mające na celu zapobieganie przyszłym kryzysom gospodarczym w strefie euro.
3. Rozwój jednolitego rynku – Przyjęcie i realizacja zapisów „Single Market Act”, co miało wzmocnić wspólny rynek.
4. Wsparcie dla idei Unii Energetycznej – Polska wzmocniła debatę nad dywersyfikacją dostaw energii.

Wyzwania i problemy polskiej prezydencji

• Kryzys zadłużeniowy w strefie euro – Polska musiała mierzyć się z kryzysem finansowym w Grecji, co wpłynęło na harmonogram i priorytety prezydencji.
• Brak porozumienia z Ukrainą – Choć Polska dążyła do podpisania umowy stowarzyszeniowej z Ukrainą, ostateczne porozumienie nie zostało osiągnięte (doszło do tego w 2014 r.).

Podsumowanie

Polska prezydencja w Radzie UE w 2011 roku była oceniana jako duży sukces. Był to czas intensywnych działań dyplomatycznych, negocjacji nad budżetem UE, walki z kryzysem finansowym oraz wspierania Partnerstwa Wschodniego. Szczyt w Warszawie podkreślił rolę Polski jako lidera polityki wschodniej UE.

Największymi sukcesami były:

• Szczyt Partnerstwa Wschodniego,
• Reforma zarządzania gospodarczego UE (Six-Pack),
• Wzmocnienie debaty o Unii Energetycznej.

Wydarzenia prezydencji

1. Wspólne posiedzenie Sejmu i Senatu – wystąpienie Przewodniczącego Parlamentu Europejskiego Jerzego Buzka
2. Spotkanie prezydenta Bronisława Komorowskiego z Przewodniczącym Rady Europejskiej Hermanem Van Rompuyem
3. Spotkanie przewodniczących komisji właściwych do spraw rolnictwa parlamentów państw członkowskich Unii Europejskiej „Wspólna Polityka Rolna 2014-2020” w Senacie RP
4. Podczas 6 miesięcznej prezydencji odbyły się liczne spotkania, wydarzenia i imprezy towarzyszące. Wśród zaplanowanych były:
5. Europejska Agora w Krasnogrudzie (30 czerwca)

• inauguracja w Warszawie (1 lipca)
• inauguracja w Sopocie (3 lipca)
• wystąpienie polskiego premiera w Parlamencie Europejskim w Strasburgu (6 lipca)
• wspólne obrady Rady Ministrów RP i Komisji Europejskiej w Warszawie (8 lipca)
• posiedzenie Rady ECOFIN w Brukseli (12 lipca)
• spotkanie wyższych urzędników UE – USA w Krakowie (25-26 lipca)
• koncerty I, Culture Orchestra (27 października – 12 listopada)
• wystawa Złote Czasy Rzeczypospolitej w Madrycie

1. Europejski Kongres Kultury we Wrocławiu (8-11 września)
2. IV Forum Inwestycyjne w Tarnowie (6-7 września)
3. Rozszerzenie jednolitego rynku europejskiego dla Krajów Partnerskich jako impuls dla wzajemnego rozwoju gospodarczego – nowa koncepcja Europejskiej Polityki Sąsiedztwa w Krynicy Zdroju (9 września)
4. Eurofi Financial Forum we Wrocławiu (14-16 września)
5. Europejski Kongres Kobiet w Warszawie (17-18 września)

• szczyt Partnerstwa Wschodniego w Warszawie (29-30 września)

1. Forum Rynku Wewnętrznego w Krakowie (2-4 października)
2. Forum ministerialne Unia Europejska – Bałkany Zachodnie w Ochrydzie (3-4 października)
3. Europejskie Forum Turystyki w Krakowie (5-7 października)
4. Europejskie Forum Dziedzictwa we Wrocławiu (10-12 października)
5. Konwencja Europejskiej Platformy Przeciw Ubóstwu w Krakowie (17-18 października)
6. Europejski Kongres Rozwoju Obszarów Wiejskich w Warszawie (19-20 października)
7. Spotkanie wyższych urzędników Unii dla Śródziemnomorza w Krakowie (20-21 października)
8. Forum Strategii UE dla Regionu Morza Bałtyckiego oraz Bałtyckie Forum Rozwoju w Gdańsku (24-26 października)
9. Konferencja Europejskiej Sieci Migracyjnej w Warszawie (25-26 października)
10. Spotkanie ministerialne UE – USA w obszarze spraw wewnętrznych i wymiaru sprawiedliwości w Waszyngtonie (7 listopada)
11. Konferencja nt. europejskiego prawa umów w Warszawie (9-10 listopada)
12. V Europejski Szczyt ds. Równości w Poznaniu (15-18 listopada)
13. Europejski Dzień Konkurencji i Konsumentów w Poznaniu (24-25 listopada)
14. Konferencja nt. finansowych aspektów prawa do porady adwokata w państwach członkowskich UE w Warszawie (5-6 grudnia)

• szczyt Unia Europejska – Indie w Delhi (grudzień)
• szczyt Unia Europejska – Brazylia
• szczyt Unia Europejska – Południowa Afryka

1. Europejskie Dni Rozwoju w Warszawie (15-16 grudnia)
2. Wewnętrznym wydarzeniem polskim były jesienne wybory parlamentarne[42] oraz planowany szczyt Trójkąta Weimarskiego i Rosji